سامانه های اطلاعات جغرافیایی فراگستر یا GIS فراگستر(UbiGIS)، سیستم های اطلاعات جغرافیایی هستند که در هر مکان و هر زمان به کاربران یا سیستم، از طریق وسایل ارتباطی خدمات GIS ارائه میدهند.
سیستم اطلاعاتی محاسبات یوبی کیوتس(Ubiquitous Computing) که در ایران با عنوان رایانش فراگستر شناخته میشود، یک مفهوم در مهندسی نرمافزار و علوم کامپیوتر است که در آن محاسبات در هر مکان و زمانی انجام میگردد. بر عکس محاسبات رایانه های رومیزی، محاسبات فراگیر در هر وسیله و هر مکان و هر فرمتی قابل انجام هستند. در این تکنولوژی، تعامل کاربر با کامپیوتر در شکلهای مختلفی مانند لپتاپها، تبلتها و اشیاء روزمره از یک یخچال گرفته تا یک جفت عینک انجام میشود.
رایانش فراگستر در رنج وسیعی از موضوعات تحقیقاتی از جمله رایانش توزیع شده، رایانش موبایل، رایانش مکان، شبکه تلفن همراه، شبکههای سنسور ها، تعامل انسان با کامپیوتر و هوش مصنوعی وجود دارند.
GIS فراگستر شامل یک سری از مفاهیم، شیوهها و استانداردهای اطلاعات مکانی و جغرافیایی و پردازش برنامههای کاربردی برای استفاده توسط عموم مردم میشود. شکل زیر به خوبی نحوه عملکرد رایانش فراگستر در حوزه سیستم طلاعات مکانی، ساختار کلی نمایش اطلاعات مکانی به وسیله این تکنولوژی و همچنین ارتباط آنها را به خوبی نشان میدهد.
با گسترش علم و تکنولوژی، نسلهای جدیدی از رایانش به میان آمدند، از اولین کامپیوترها تحت عنوان بزرگ رایانهها تا رایانههای رومیزی و حسگرهای کوچک امروزی که در همه اماکن مشاهده میشوند. نسل جدید رایانش که با عنوان رایانش فراگستر شناخته میشود شامل طیف وسیعی از رایانهها و حسگرهای کوچک موجود در محیط است. از طرفی حجم وسیع اطلاعات و خدمات در دنیای امروزی سبب پیدایش مفاهیمی همچون ارائه خدمات مکانی هوشمند در هر شرایطی، در هر زمان، هر مکان، با هر وسیله، طی هر شبکهای، برای هر سرویسی و برای هر کاربری گردید. در این میان علوم ژئوماتیک به خصوص GIS با توجه به رابطه نزدیک با فناوری اطلاعات از این موضوع مستثنا نبودند و باعث ایجاد مفاهیم سیستم اطلاعات مکانی فراگستر شدند.
یکی از مباحث مهم در سیستمهای اطلاعات مکانی نوع نمایش و بصری سازی اطلاعات و تعامل با محیط نقشهها و مدلهاست. بنابراین از اهداف بصری سازی فراگستر، نمایش اطلاعات بصورت هوشمندانه و طبیعی با در نظر گرفتن عناصر فراگستر و افزایش انطباق محیط مجازی با فضای حقیقی است، از طرفی در یک بصری سازی فراگستر، کاربر نیاز دارد به صورت کاملا طبیعی و نزدیک به حالت موزون انسانی بطور مستقیم درخواست خود را ارائه دهد. در این راستا در محیطهای GISفراگستر استفاده از حرکات انسان به ویژه دستها میتواند روشی مناسب برای تعامل به خصوص در فضای سه بعدی باشد.
در تصویر زیر ترکیب دنیای مجازی، دنیای واقعی و نمایش اطلاعات فراگستر را در بستر مکان را به خوبی میتوان ملاحظه کرد.
علاوه بر نوع تعامل در بصری سازی فراگستر، استفاده از عناصر فراگستر و مفاهیمی چون سطح جزییات برای انطباق بصری سازی با محیط واقعی و کاهش حجم پردازش برای تعامل مناسبتر مورد توجه است.
No comment